9 สัญญาณ Toxic Job

เราเริ่มให้ความสำคัญกับคุณภาพชีวิต การเติบโตที่มีความหมาย

ในวัยที่คนทำงานมองหามากกว่าค่าตอบแทนและตำแหน่งงาน การทำงานในสภาพแวดล้อมที่ทำให้รู้สึกมั่นคงและมีคุณค่า

การทำงานที่ดีไม่ใช่แค่เรื่องของบรรยากาศ แต่หมายถึงพื้นที่ที่เปิดโอกาสให้เราได้เรียนรู้ เติบโต และรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของบางสิ่งที่ใหญ่กว่า ในขณะเดียวกัน หากสภาพแวดล้อมเริ่มทำให้เรารู้สึกหมดพลัง ไม่เป็นตัวเอง หรือรู้สึกว่า “ต้องอดทนมากเกินไป” ก็อาจเป็นสัญญาณเตือนว่า เรากำลังอยู่ในที่ที่ไม่เหมาะกับการเติบโตของเราอีกต่อไป 9 สัญญาณของงานที่เป็นพิษ ที่อาจกำลังซ่อนอยู่โดยไม่รู้ตัว เพื่อช่วยให้เราได้กลับมาดูแล “หัวใจของการทำงาน” ให้แข็งแรงอีกครั้ง

1. Unfair Expectation – คาดหวังเกินความเหมาะสม

ในสภาพแวดล้อมที่เป็นพิษ บางครั้งองค์กรหรือหัวหน้ามีความคาดหวังสูงเกินจริง พนักงานถูกมอบหมายงานจำนวนมากโดยไม่มีทรัพยากรหรือเวลาที่เพียงพอในการทำงานให้สำเร็จ ซึ่งทำให้เกิดความกดดันสะสมเรื่อย ๆ จนกระทบต่อสุขภาพจิต

เมื่อเป้าหมายที่ตั้งไว้ไม่มีความเป็นไปได้ หรือไม่มีการรับฟังข้อจำกัด มันจะทำให้พนักงานรู้สึกว่า “ไม่ว่าทำแค่ไหนก็ไม่พอ” และสูญเสียความมั่นใจในตัวเองในระยะยาว

2. Micro Management – ควบคุมจุกจิกเกินไป

หัวหน้าที่ควบคุมทุกการตัดสินใจแทนพนักงาน ไม่ปล่อยให้มีอิสระในการทำงาน หรือแม้แต่การลงรายละเอียดเล็กน้อยทุกขั้นตอน มักสร้างความรู้สึกอึดอัดให้กับทีม

การถูกจับตามองหรือคอยตรวจทุกการกระทำทำให้พนักงานรู้สึกไม่มีคุณค่า ไม่ได้รับความไว้วางใจ และไม่สามารถเรียนรู้จากการตัดสินใจของตัวเองได้ นานวันเข้าจะเกิดภาวะหมดไฟและรู้สึกอยากหนีจากสภาพแวดล้อมแบบนี้

3. No Recognition – ไม่มีการยอมรับหรือให้เครดิต

ไม่ว่าจะพยายามแค่ไหน ผลงานดีก็ไม่ได้รับคำชม หรือได้รับคำยกย่องที่สมควรได้รับ การไม่มี Recognition ไม่ใช่แค่เรื่องคำพูด แต่สะท้อนถึงวัฒนธรรมองค์กรที่ไม่เห็นคุณค่าของพนักงาน

เมื่อพนักงานรู้สึกว่า “ฉันทำดีไปเพื่ออะไร” นั่นเป็นจุดเริ่มต้นของการหมดใจในการทำงาน และอาจนำไปสู่การลาออกเพื่อหาสิ่งแวดล้อมที่เห็นคุณค่าของความพยายามมากกว่า

4. Lack of Balance – ชีวิตไม่มีสมดุล

หากพนักงานต้องทำงานล่วงเวลาเป็นประจำ ตอบแชทงานแม้ในวันหยุด หรือไม่มีเวลาส่วนตัวเพียงพอ ย่อมเกิดความเครียดสะสมจนส่งผลกระทบต่อสุขภาพกายและใจ

Work-Life Balance ที่ดีไม่ใช่แค่มีเวลาเลิกงานตรงเวลา แต่รวมถึงความสามารถในการ “แยก” งานกับชีวิตส่วนตัวได้อย่างชัดเจน ซึ่งถ้าองค์กรไม่เคารพพื้นที่ส่วนตัว พนักงานจะรู้สึกเหมือนถูกใช้มากกว่าถูกร่วมงาน

5. No Transparency – ขาดความโปร่งใส

การไม่สื่อสารข้อมูลสำคัญ หรือปิดบังสิ่งที่ส่งผลกระทบต่อพนักงาน เช่น การเปลี่ยนแปลงโครงสร้าง การยุบแผนก หรือแนวทางการทำงานใหม่ ล้วนสร้างความไม่มั่นคงทางใจ

พนักงานจะรู้สึกเหมือนเป็น “คนนอก” แม้จะอยู่ในทีมเดียวกัน และไม่สามารถวางแผนอนาคตหรือทำงานได้เต็มที่เพราะไม่รู้ว่าข้างหน้าจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง

6. High Turnover – คนลาออกเยอะผิดปกติ

การมีพนักงานลาออกถี่ ๆ เป็นสัญญาณชัดว่าองค์กรอาจมีปัญหาภายในที่ไม่ได้รับการแก้ไข เช่น วัฒนธรรมไม่ดี หัวหน้าบริหารไม่เป็น หรือโครงสร้างงานไม่มีความมั่นคง

เมื่อใคร ๆ ก็อยู่ไม่นาน จะส่งผลต่อขวัญกำลังใจของคนที่เหลือ เพราะต้องปรับตัวซ้ำ ๆ รับงานเพิ่ม และไม่มีโอกาสสร้างความสัมพันธ์ในทีมที่แน่นแฟ้นพอ

7. Limited Growth – ไม่มีการเติบโตในสายงาน

องค์กรที่ไม่ให้ความสำคัญกับการพัฒนา ไม่สนับสนุนการเรียนรู้ หรือไม่มีเส้นทางอาชีพที่ชัดเจน จะทำให้พนักงานรู้สึก “ติดอยู่กับที่”

เมื่อไม่มีการเลื่อนขั้น ไม่ได้พัฒนาทักษะใหม่ ๆ หรือแม้แต่ไม่มีการ Feedback เพื่อการพัฒนา พนักงานจะเริ่มหมดไฟและมองหาโอกาสจากที่อื่นแทน

8. Hostile Environment – บรรยากาศเป็นพิษ

บรรยากาศการทำงานที่เต็มไปด้วยการนินทา ดราม่า กลั่นแกล้ง หรือการแข่งขันแบบไม่สร้างสรรค์ ทำให้พนักงานรู้สึกไม่ปลอดภัยในการแสดงความคิดเห็น หรือแสดงตัวตน

ความรู้สึกไม่ไว้ใจกันในทีมจะบั่นทอนกำลังใจ และทำให้ไม่อยากมาทำงานในทุกเช้า แม้แต่งานที่เคยรักก็กลายเป็นสิ่งที่อยากหลีกหนี

9. Favoritism – เลือกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม

เมื่อองค์กรตัดสินใจตามความสัมพันธ์ส่วนตัวมากกว่าผลงาน เช่น การเลื่อนตำแหน่งให้คนที่สนิทกับหัวหน้า หรือมอบโอกาสพิเศษให้เฉพาะบางคน พนักงานคนอื่นจะรู้สึกว่า “ความพยายามไม่มีค่า”

วัฒนธรรมที่ทำให้ขาดความยุติธรรม สร้างความแตกแยกในทีม และทำให้คนเก่ง ๆ เริ่มมองหาที่ที่เห็นความสามารถของตนเองจริง ๆ หากคุณกำลังพบว่าสิ่งที่เจอในแต่ละวันเริ่มคล้ายกับ 1 ใน 9 สัญญาณเหล่านี้ ลองใช้โอกาสนี้ทบทวนตัวเองอีกครั้งว่า สิ่งแวดล้อมที่คุณอยู่ตอนนี้ “สนับสนุน” หรือ “ฉุดรั้ง” ศักยภาพของคุณกันแน่ และหากคุณอยู่ในบทบาทของผู้บริหารหรือ HR นี่อาจเป็นช่วงเวลาสำคัญที่จะเริ่มฟังเสียงของทีมให้มากขึ้น เพราะสุดท้ายแล้ว องค์กรที่ยั่งยืน เริ่มต้นจากวัฒนธรรมที่ปลอดภัยและจริงใจต่อกัน เพราะงานที่ดี…ไม่ควรทำให้เราหมดไฟ แต่น่าจะเป็นพื้นที่ที่ทำให้เรากลับมามีแรงอีกครั้งในทุกเช้า